Bước tiến vượt bậc về chất lượng các công trình công bố

Giáo sư, Viện sĩ Châu Văn Minh, Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam báo cáo tại Hội nghị.

Ngày 22/12, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam tổ chức Hội nghị Tổng kết công tác năm 2023 và triển khai kế hoạch năm 2024.

Báo cáo tại Lễ tổng kết, Giáo sư, Viện sĩ Châu Văn Minh, Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam cho biết, năm 2023 là năm bản lề của kế hoạch 5 năm 2021-2025, là mốc quan trọng để đánh giá và tạo bàn đạp thuận lợi nhằm hoàn thành tốt và đạt được các chỉ tiêu kế hoạch đề ra theo Nghị quyết số 178-NQ/ĐUVHL ngày 10/9/2020 của Đại hội đại biểu Đảng bộ Viện Hàn lâm lần thứ VIII nhiệm kỳ 2020-2025. Năm 2023, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam đã hoàn thành các chỉ tiêu chủ yếu về các mặt hoạt động của kế hoạch.

Theo đó, Viện tiếp tục duy trì thành tích cao về số lượng và đặc biệt có sự tăng trưởng về chất lượng các công trình công bố. Trong bối cảnh lực lượng cán bộ nghiên cứu của Viện Hàn lâm giảm theo kế hoạch và chỉ tiêu tinh giảm biên chế của Chính phủ, các nhà khoa học đã công bố hơn 2.200 công trình công bố trên các tạp chí uy tín trong và ngoài nước, trong đó gần 80% tổng số công trình là các công trình công bố quốc tế. Chất lượng công trình công bố của Viện Hàn lâm tiếp tục được duy trì ở mức cao, số lượng công bố trên các tạp chí quốc tế chất lượng cao đạt 79% tổng số công trình công bố quốc tế. Viện tiếp tục duy trì được tỷ lệ công trình công bố quốc tế là 1,9 công trình/1 tiến sĩ/1 năm.

Các hoạt động điều tra cơ bản tiếp tục được các đơn vị trực thuộc tăng cường triển khai trong năm 2023. Hệ thống quan trắc với hàng trăm đài trạm tiếp tục được duy trì ổn định. Các số liệu quan trắc thông qua hệ thống đài trạm kết hợp với các dữ liệu điều tra, khảo sát thực địa về các yếu tố môi trường, vật lý, hóa học, địa chấn, đa dạng sinh học,... trên đất liền và trên biển đã tạo nên bộ dữ liệu nền quan trọng, làm cơ sở cho công tác tư vấn cho Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, cung cấp các luận chứng khoa học phục vụ công tác quy hoạch, khai thác tài nguyên thiên nhiên, bảo vệ môi trường, phòng chống thiên tai và phát triển kinh tế-xã hội đất nước.

Bộ trưởng Khoa học và Công nghệ Huỳnh Thành Đạt phát biểu tại Hội nghị.

Năm 2023, số lượng bằng sở hữu trí tuệ của Viện Hàn lâm có sự tăng trưởng mạnh. Viện đã được cấp 76 Bằng độc quyền phát minh sáng chế và Bằng độc quyền giải pháp hữu ích, tăng hơn 40% so với năm 2022, trong đó có 3 Bằng độc quyền sáng chế quốc tế. Viện đã làm chủ được nhiều công nghệ tiên tiến và ứng dụng thành công vào thực tiễn tại các địa phương trên cả nước.

Ngoài ra, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam ký kết nhiều văn kiện hợp tác trong nhiều lĩnh vực khoa học, công nghệ với các đối tác quốc tế. Các hoạt động hợp tác quốc tế tại các đơn vị cũng rất sôi nổi thông qua các hoạt động ký kết, trao đổi khoa học, hội nghị, hội thảo…, đóng góp rất lớn vào việc nâng cao tiềm lực, mở rộng các lĩnh vực nghiên cứu khoa học công nghệ.

Về phương hướng kế hoạch năm 2024, Giáo sư, Viện sỹ Châu Văn Minh cho biết, sẽ tập trung xây dựng các Đề án quan trọng do Trung ương, Bộ Chính trị và Chính phủ giao trong năm 2024. Đó là: Đề án về phát triển Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam ngang tầm các nước tiên tiến trong khu vực, thế giới; Đề án nghiên cứu các khoa học cơ bản và phát triển công nghệ nền tảng của công nghệ sinh học đặc thù cho Việt Nam đáp ứng yêu cầu trong tình hình mới; Đề án Tăng cường năng lực Quốc gia về quan sát Trái Đất dựa trên vệ tinh nhỏ có độ phân giải cao, siêu cao bằng công nghệ cảm biến quang học, ra-đa, kết hợp với thiết bị bay không người lái…

Bên cạnh đó, Viện đẩy mạnh triển khai các chương trình nghiên cứu cơ bản, chú trọng nâng cao chất lượng các công bố quốc tế đạt chuẩn quốc tế; tiếp tục triển khai tốt Chương trình thu hút nhà khoa học và cán bộ trẻ trình độ cao, Chương trình Nhóm nghiên cứu xuất sắc và các chương trình khoa học công nghệ khác; thực hiện tốt công tác tinh giảm biên chế...

Quang cảnh Hội nghị.

Phát biểu tại Hội nghị, Bộ trưởng Khoa học và Công nghệ Huỳnh Thành Đạt chúc mừng những kết quả Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam đã đạt được trong năm 2023 cũng như giai đoạn 2021-2023.

Bên cạnh đó, Bộ trưởng Khoa học và Công nghệ mong muốn Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam tiếp tục phát huy vai trò dẫn đầu về nghiên cứu khoa học cơ bản, phát huy hoạt động của 2 trung tâm Toán học và Vật lý được UNESCO công nhận đối với khu vực ASEAN và quốc tế; tiếp tục phát huy thế mạnh trong nghiên cứu khoa học biển; phát huy vai trò đầu mối hợp tác với Liên hiệp nghiên cứu hạt nhân Dudna, tăng cường đưa cán bộ khoa học sang nghiên cứu ở Dudna, tranh thủ hợp tác trình độ cao với Dudna.

Đồng thời, Bộ trưởng đề nghị Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam tiếp tục phối hợp với Bộ triển khai thành công Chiến lược Phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo đến năm 2030, triển khai Nghị quyết 45-NQ/TW…