Một mẫu trực thăng quân sự ít được biết tới của Nga có thể đóng vai trò quan trọng trong chiến dịch quân sự ở Ukraine. Đó là Mi-8MTPR-1 Rychag – trực thăng đang tiến hành tác chiến điện tử nhằm đối phó với các hệ thống phòng không của Ukraine.
Trực thăng tác chiến điện tử Mi-8MTPR-1 thường sẽ ẩn núp sâu trong khu vực Nga kiểm soát để tránh bị bắn rơi.
Hoạt động sâu trong lãnh thổ Nga kiểm soát để giảm thiểu nguy cơ bị bắn rơi, bay ở tầm cao hơn 3.000 mét để tạo ra hiệu quả chiến đấu cao nhất, trực thăng Mi-8MTPR-1 Rychag đang gây ra không ít khó khăn cho các hệ thống phòng không Ukraine trong môi trường tác chiến điện tử
Nga xác nhận đã sử dụng Mi-8MTPR-1 Rychag trong chiến sự ở Ukraine khi công bố đoạn video ghi lại cảnh khí tài này làm nhiệm vụ.
Nga cho biết, dòng trực thăng bí ẩn được sử dụng để vô hiệu tất cả các loại hệ thống phòng không của Ukraine kể cả từ thời Liên Xô cho tới lá chắn của phương Tây.
Điều này sẽ giúp các máy bay tấn công Nga tiến sâu hơn vào lãnh thổ Ukraine kiểm soát.
Mi-8MTPR-1 EW là phiên bản cải tiến của máy bay trực thăng vận tải chiến đấu Mi-8MTV-5-1 tiêu chuẩn do nhà máy Kazan sản xuất.
Trực thăng này có thể ngăn chặn radar kiểm soát hỏa lực của hệ thống tên lửa đất đối không của đối phương bằng cách làm nhiễu chúng.
Bằng cách này, nó cung cấp sự bảo vệ cho các máy bay tấn công, trực thăng và UAV khác.
Hệ thống này cũng có thể gây nhiễu radar máy bay của đối phương, từ đó cung cấp sự bảo vệ không chỉ cho các phương tiện trên không mà còn cả quân đội trên mặt đất trước các cuộc không kích.
"Linh hồn" của trực thăng Mi-8MTPR-1 EW là hệ thống Rychag-AV với bộ gây nhiễu L187A. Hệ thống này được đặt ở phía sau, trong khi trạm điều khiển hệ thống được lắp ở trước.
Có 4 ăng-ten đặt trên thân máy bay, với 2 chiếc phía trước là thiết bị tiếp nhận tín hiệu nhằm phát hiện radar đối phương đang hoạt động, cùng các thông tin về loại radar và vị trí của chúng.
Trong khi đó, 2 ăng ten ở phía sau là thiết bị truyền tín hiệu, phát ra bức xạ để làm nhiễu vào các radar bị phát hiện.
Rychag-AV được thiết kế để tránh radar, sonar hoặc các hệ thống phát hiện khác nhằm bảo vệ máy bay, trực thăng, máy bay không người lái, lực lượng bộ binh cũng như hải quân tránh khỏi các tên lửa không đối không hoặc hệ thống phòng không trong phạm vi vài trăm kilomet.
Hệ thống Rychag-AV có thể được sử dụng bởi bất kì lực lượng quân sự nào và có thể gắn trên cả tàu chiến, máy bay và trực thăng.
Rychag-AV trang bị trên trực thăng Mi-8MTPR1 sử dụng ăng-ten mảng đa chùm với công nghệ DRFM, được thiết kế để chủ động gây nhiễu và làm mù các hệ thống radar, nhằm bảo vệ vật chủ khỏi các hệ thống vũ khí dẫn đường bằng sóng vô tuyến-điện tử.
Phía nhà sản xuất của Nga cho biết, khi tác chiến, Rychag-AV có khả năng vô hiệu hóa radar của mọi hệ thống vũ khí, bao gồm cả hệ thống tên lửa phòng không MIM-104 Patriot của Mỹ.
Ngoài công năng như một hệ thống phá sóng radar, Rychag-AV có khả năng thu thập cả những dữ liệu tình báo, bao gồm việc tìm ra nguồn bức xạ điện từ bên ngoài.
Với cơ sở dữ liệu về nhiều loại thiết bị được cài sẵn, Rychag-AV có thể nhanh chóng xác nhận loại mục tiêu và tìm cách vô hiệu hóa thiết bị dò tìm của nó một cách có hiệu quả.
Rychag-AV có khả năng hoạt động hoàn toàn tự động mà không cần quân nhân vận hành, theo các chương trình đã được cài đặt sẵn. Nó sử dụng kho dữ liệu về radar đối thủ và tự động lựa chọn phương án gây nhiễu phù hợp.
Không quân Nga hiện có khoảng 20 chiếc Mi-8MTPR-1 phân bổ cho các đơn vị khác nhau.
Tuy vậy thực tế chiến trường cho thấy đã có nhiều trực thăng các loại của Nga đã bị bắn hạ trên chiến trường Ukraine, không rõ những chiếc trực thăng này có trang bị hệ thống tác chiến điện tử chống tên lửa của đối phương hay không?
Việt Hùng
