Video: Chiêm ngưỡng Cây Thị hơn 700 năm tuổi ở Như Xuân.
Văn phòng Hạt Kiểm lâm huyện Như Xuân có địa chỉ khu phố 1, thị trấn Yên Cát (Như Xuân) cũng là nơi sinh trưởng, phát triển của cây Thị cổ thụ có tuổi đời hàng trăm năm. Theo các cụ cao niên nơi đây, cây Thị tiếng địa phương còn gọi cây Kỵ, có từ rất lâu đời, không ai biết rõ cây có tự bao giờ, chỉ biết rằng bao đời người dân sinh ra đã thấy cây Thị sừng sừng ở đó. Các cụ kể rằng, nói về cây Thị thì dài lắm, nhiều câu chuyện được kể lại cho con cháu thực có, hư có cũng không ai kiểm chứng, chỉ biết rằng, cây Thị đã trường tồn cùng rất nhiều các hệ hệ người dân nơi đây.
Năm 1986, gia đình sống gần đó có chặt 2 cành phía dưới, sau đó từ vị trí vết chặt đã bật nhiều chồi mới và tỏa tán ngày càng rộng. Hiện nay cây sinh trưởng tốt, hàng năm vẫn ra hoa kết quả. Không gian xung quanh gốc cây Thị cổ thụ rộng rãi, thoáng đãng không bị cạnh tranh bởi các loài cây khác hay công trình xây dựng của người dân. Cây Thị cổ thụ trải qua biến thiên của lịch sử, thời gian vẫn sừng sừng, tỏa bóng.
Gốc cây Thị cổ thụ.
Nhằm bảo tồn tốt hơn nữa, Hạt Kiểm lâm huyện Như Xuân đã tiến hành khảo sát thực tế cùng các chuyên gia thực vật, chuyên gia khảo cổ học xác định tuổi đời của cây thị cổ thụ để lập hồ sơ đăng ký và đề nghị Hội bảo vệ thiên nhiên và Môi trường Việt Nam, Hội đồng Cây di sản Việt Nam xét duyệt công nhận cây Thị này là cây di sản Việt Nam.
Theo đó, chu vi gốc cây ở vị trí sát mặt đất là 11,9m; chu vi gốc cây ở vị trí cao 1,3m là 6,2m; đường kính thân cây tại vị trí 1m3 là 2m; chiều cao vút ngọn là 25m; chiều cao ở vị trí phân cành là 6m.
Dựa theo chỉ tiêu đo đếm, các chuyên gia xác định, cây thị có tuổi tính đến thời điểm hiện nay trên 700 năm tuổi. Đồng thời việc xác định tuổi cây còn bằng phương pháp xác định niên đại của một số di chỉ khảo cổ phát hiện trong lòng đất xung quanh gốc cây. Hiện có những mảnh vỡ của đồ gốm thời Nhà Lý và Nhà Trần cách đây hơn 700 năm.
Cây Thị cổ thụ là tài sản vô giá, rất có ý nghĩa về giữ gìn bảo tồn gen, sinh thái môi trường cũng như gắn liền với những giá trị về mặt văn hóa, tinh thần của bà con dân tộc Mường, Thái nơi đây.
Thời gian qua, Hạt Kiểm Lâm huyện Như Xuân đã phối hợp với địa phương bảo vệ nghiêm ngặt cây Thị nhằm bảo vệ nguồn gen, duy trì và phát triển bền vững hệ sinh thái, quần thể các loài thực vật và giữ được nét văn hóa tâm linh cho người dân trong khu vực.
Tháng 6-2022, cây Thị có tuổi đời 700 năm tuổi nằm trong khuôn viên Hạt Kiểm Lâm huyện Như Xuân được Hội bảo vệ thiên nhiên và Môi trường Việt Nam, Hội đồng Cây di sản Việt Nam công nhận là cây di sản Việt Nam.
Đây là địa điểm để các thế hệ người dân, cán bộ địa phương, học sinh, sinh viên, du khách tham gia học tập, nghiên cứu khoa học; là điểm đến lý tưởng của du khách du lịch sinh thái, du lịch cộng đồng, hướng về nguồn cội.
Ngọc Huấn - Viết Trung
