Văn hóa truyền thống
Lễ "xin đỏ" là một tục lệ ý nghĩa đầu năm mới của người dân làng An Định (Yên Nghĩa, Hà Nội).
Lễ "xin đỏ" thường được diễn ra vào đêm giã hội làng An Định ngày 11 tháng Giêng hàng năm. Theo cụ chủ đám làng An Định, không ai biết tục lệ này có từ bao giờ nhưng làng vẫn duy trì cho đến nay như một nét đẹp về văn hóa đầu năm mới.
Theo đó, lễ xin đỏ được tổ chức vào tối 11 tháng Giêng âm lịch, tức là vào đêm giã đám của hội làng. Lúc này, người dân sẽ đem hương vào lễ thánh, toàn bộ vàng mã do người dân dâng lễ thánh sẽ được đem ra hóa vàng và người dân mang theo đồ để xin lửa từ lửa hóa vàng để mang về ban thờ nhà mình.
Tùy từng năm mà hội có thể diễn ra sớm hơn. Thường đúng 21h, lửa từ trong Đình sẽ được đưa ra để hóa hết vàng mã đặt trước sân Đình. Tuy nhiên, năm nay lễ "xin đỏ" lại diễn ra sớm hơn từ 20h30.
Dân làng quan niệm, ai mang lửa về nhà mình nhanh nhất sẽ được may mắn nhiều, đỏ nhiều. Vì thế, mọi người đều cố gắng lấy bó hương to, giữ ngọn lửa lớn trên đường về, tránh để bị dập tắt.
Lửa lớn, nhiệt lớn khiến ai cũng phải nhăn mặt lại hoặc lấy đủ thứ để che chắn nhưng ai cũng cười tươi vui vẻ.
Nét khác biệt của "xin đỏ" ở đây là ai cũng muốn xin lộc nhưng không hề có chuyện tranh giành như ở nhiều lễ hội khác. Mọi người thường vun lửa cho nhau, người ở trong sẽ đưa lửa cho người ở ngoài để thể hiện tình làng nghĩa xóm.
Khi lấy được lửa, người dân phải nhanh chóng mang lửa về thắp trên ban thờ nhà mình.
Người dân thi nhau "xin đỏ" từ đây để đem về nhà mong được một năm may mắn, an lành.
Bà Phạm Thị Mét (74 tuổi) cho biết: "Tục lệ xin đỏ có từ rất lâu rồi, tôi năm nào cũng đi xin lửa để lấy may mắn về cho gia đình đầu năm mới".
Chị Nguyễn Thị Hương cho biết: "Năm nào gia đình tôi cũng chờ đến ngày xin đỏ để lấy lửa về. Người làng quan niệm ai xin được lửa thì đám thì năm đó sẽ được nhiều may mắn, bình an. Tôi thường đưa con theo cùng vì cháu rất thích và cũng để dạy con về truyền thống của nơi mình sinh ra".
Lễ "xin đỏ" của người làng An Định là một tục lệ thể hiện rõ tính chất của một hội làng truyền thống, về tình đoàn kết, tình làng nghĩa xóm trong văn hóa người Việt cổ.
Lễ "xin đỏ" đã trở thành một địa điểm thú vị với người dân địa phương và cả du khách tìm về để thấm hơn một nét trong văn hóa truyền thống.
Khánh Huy
