Xuất khẩu tháng 1 tăng trưởng ấn tượng
Theo ông Michael Kokalari, Giám đốc phòng Phân tích kinh tế vĩ mô và Nghiên cứu thị trường (VinaCapital), xuất khẩu của Việt Nam đã ghi nhận đà tăng vào quý IV.2023 và tăng mạnh 42% so với cùng kỳ vào tháng 1.2024 nhờ mức tăng 33% trong mảng xuất khẩu sản phẩm điện tử công nghệ cao (chiếm 1/3 tổng mức xuất khẩu của Việt Nam).
Nguồn: ITN
Mức tăng trưởng cao vào tháng 1.2024 là do lấy mốc so sánh thấp khi xuất khẩu đã giảm vào đầu năm 2023 (xuất khẩu giảm 12% trong quý I.2023) và đó cũng là thời điểm của kỳ nghỉ Tết Nguyên đán năm 2023.
Tuy nhiên, mức tăng trưởng trong tháng 1 này rất ấn tượng, dù trùng vào đợt nghỉ Tết và hoặc do xuất khẩu sụt giảm trong năm ngoái (ví dụ, xuất khẩu tăng 6,7% so với tháng trước vào tháng 1.2024). Quan trọng hơn, kỳ vọng sự phục hồi xuất khẩu của Việt Nam sẽ tiếp tục đà tăng trưởng nhanh trong những tháng tới.
Chuyên gia của VinaCapital cho rằng, tăng trưởng mạnh của xuất khẩu trong tháng 1 là nhờ mức tăng gần 60% so với cùng kỳ trong mảng xuất khẩu máy tính và sản phẩm điện tử. Doanh thu ngành PC (máy tính cá nhân) toàn cầu đã giảm 30% so với cùng kỳ đầu năm 2023, nhưng đã tăng trưởng trở lại vào cuối năm ngoái, một phần do người dùng nâng cấp máy cấu hình cao hơn để xử lý AI (trí tuệ nhân tạo). Doanh thu điện thoại thông minh toàn cầu cũng tăng trưởng trở lại vào cuối năm 2023 lần đầu tiên trong 2 năm, dù sự hồi phục không rõ rệt như ở mảng máy tính vì các sản phẩm mới thiếu các chức năng đủ hấp dẫn để thúc đẩy người dùng nâng cấp.
Ngoài ra, một lý do khác giúp cho xuất khẩu tăng mạnh vào tháng 1.2024 là do tháng này có nhiều hơn 25% ngày làm việc so với tháng 1.2023 do Tết Nguyên Đán diễn ra từ ngày 21 - 27.1.2023. Cách tính đơn giản này cho thấy xuất khẩu thực chất nên tăng 25% vào tháng 1.2024 theo cách tính dựa trên số ngày làm việc nhiều hơn, vì vậy tăng trưởng 42% của xuất khẩu trong tháng 1 là ấn tượng kể cả khi tính tới thời gian nghỉ Tết.
Đẩy mạnh sản xuất để thúc đẩy GDP
Dữ liệu từ VinaCapital cho thấy, ngành sản xuất tăng 19,3% so với cùng kỳ trong tháng 1.2024 trong khi tăng trưởng xuất khẩu đang vượt xa tăng trưởng sản xuất. Điều đó có nghĩa hàng tồn kho của các nhà sản xuất đã giảm vào tháng trước. Sự kết hợp của sụt giảm hàng tồn kho và tăng đơn hàng mới đồng nghĩa với hoạt động sản xuất của các nhà máy sẽ cần đẩy mạnh để đáp ứng được nhu cầu tăng cao cho các sản phẩm “made in Vietnam”.
Theo chuyên gia VinaCapital, sản xuất chiếm gần 25% GDP của Việt Nam, vì vậy đẩy mạnh hoạt động sản xuất sẽ thúc đẩy tăng trưởng GDP. Thêm vào đó, gần 10% lực lượng lao động Việt Nam đang làm việc cho các công ty FDI với mức lương tương đối cao. Lương nhân công nhà máy cũng hồi phục 5 - 7% sau khi đã chạm đáy vào năm ngoái. Như vậy, nền kinh tế sẽ được thúc đẩy từ việc tăng cường hoạt động sản xuất và mức tiêu dùng cao hơn trong năm nay, được hỗ trợ bởi việc gia tăng việc làm trong lĩnh vực sản xuất.
Niềm tin của người tiêu dùng và nhu cầu tiêu dùng nội địa, những điểm yếu trong năm 2023 do sự cắt giảm nhân công và các vấn đề của ngành bất động sản sẽ hồi phục. Tuy không kỳ vọng chi tiêu cho tiêu dùng sẽ tăng trưởng mạnh trong quý I.2024, nhưng VinaCapital vẫn kỳ vọng mức chi tiêu cho tiêu dùng và nhu cầu tiêu dùng nội địa sẽ mạnh hơn trong giai đoạn sau của năm nay.
Theo ông Kokalari, sự hồi phục kinh tế trên diện rộng (từ xuất khẩu, sản xuất và tiêu dùng) sẽ thúc đẩy lợi nhuận của các công ty niêm yết, tạo điều kiện cho các nhà quản lý quỹ chủ động có thể vượt trội thị trường chung. VinaCapital kỳ vọng, lợi nhuận của các công ty niêm yết hồi phục từ mức giảm 33% trong 2023 lên mức tăng 50% trong 2024 và lợi nhuận của các ngân hàng niêm yết sẽ tăng từ mức 6% lên 18%.
Bên cạnh đó, thị trường chứng khoán đang hưởng lợi nhờ chính sách nới lỏng tiền tệ khi lãi suất tiền gửi ngân hàng đang gần mức thấp nhất. Thêm vào đó, sự phục hồi của ngành bất động sản sẽ cần nhiều thời gian hơn vì các biện pháp để giải quyết các vấn đề của thị trường vẫn đang được triển khai. Do vậy, thị trường chứng khoán là kênh hấp dẫn nhất để người dân rót tiền trong giai đoạn tới.
Quang Khánh
