Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden có bài phát biểu quan trọng đầu tiên trước Quốc hội vào hôm 28/4. Về chính sách đối ngoại, ông Biden vạch ra đường lối đối đầu với Bắc Kinh, sau khi chỉ ra ý định cực kỳ nghiêm túc của nhà lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình là vượt qua Mỹ.
Ông Biden thông báo Hoa Kỳ sẽ chống lại các hoạt động kinh tế "không trung thực" của Trung Quốc và đảm bảo sự hiện diện quân sự quy mô lớn của các lực lượng vũ trang Hoa Kỳ ở khu vực châu Á-Thái Bình Dương theo mô hình “NATO tại châu Âu".
Bình luận về mối ưu tiên trong chính sách đối ngoại của chính quyền ông Biden, giới phân tích cho rằng, việc kiềm chế Trung Quốc đang trở thành nhiệm vụ chính của Hoa Kỳ trong thế kỷ 21 và trong phạm trù chính sách nhà nước của Washington, còn Nga đã xuống hàng thứ hai.
Nhà khoa học chính trị Nga Boris Mezhuev, Phó giáo sư khoa triết Đại học Tổng hợp Moskva nhận xét rằng, điểm chính được lưu ý trong bài phát biểu này là chiến lược kiềm chế Trung Quốc mang tính chất là chính sách nhà nước, là nhiệm vụ trong thế kỷ 21.
Theo chiều hướng này, thái độ của Mỹ đối với Nga sẽ không mềm mỏng đi nhưng rõ ràng là Washington sẽ giảm mức độ đối đầu với Moscow.
Theo Mezhuev, trên thực tế, những di sản được cho là của cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump đang được ông Biden tiếp tục thực hiện.
Điều này xuất phát từ logic của chính quyền hiện tại, vốn định hình đường lối theo vận động hành lang từ lợi ích của các gã khổng lồ công nghệ lớn, hiện đang đối mặt với thách thức nghiêm trọng từ Trung Quốc.
Đối đầu với Trung Quốc đang là ưu tiên hàng đầu của Mỹ
Ngoài ra, xét theo nhiều mặt, sự cần thiết phải đối đầu với Trung Quốc ở khu vực Ấn Độ - Thái Bình Dương sẽ trở thành lợi ích sống còn của Hoa Kỳ.
Nhà khoa học chính trị Nga lưu ý đến ảnh hưởng của kinh tế, ngân sách quân sự lớn của Bắc Kinh dẫn đến yêu cầu đối đầu với Trung Quốc ở khu vực Ấn Độ - Thái Bình Dương càng gia tăng, cùng với đó là khả năng leo thang xung quanh Đài Loan, hòn đảo mà Trung Quốc muốn "thu hồi”.
Ngoài ra, sự cần thiết phải quay trở lại ảnh hưởng nhà nước lên nền kinh tế cũng là một nguyên nhân quan trọng, điều này có mối liên hệ trực tiếp với Trung Quốc, vì hình thức nhà nước độc quyền đang phát triển ở Trung Quốc đã đánh bại chủ nghĩa tư bản tương đối tự do ở Hoa Kỳ.
Trung Quốc đang chiến thắng trong cuộc chạy đua công nghệ, thắng rõ rệt do chính phủ chấp nhận những rủi ro từ các công ty công nghệ, để họ có thể giảm giá thành, từ đó cạnh tranh khốc liệt với Mỹ, mặc dù không phải trong tất cả các ngành công nghiệp - Mezhuev nói.
Đồng thời, ông Mezhuev chỉ ra rằng, trong bối cảnh Mỹ cần phải đối đầu với Trung Quốc, mối quan tâm đến nước Nga đang lùi xuống hàng thứ hai. Ông Biden nói rõ rằng, Washington sẽ tiếp tục cứng rắn với Moscow, nhưng cần phải loại trừ sự leo thang căng thẳng.
Chuyên gia Mezhuev cho rằng, xem xét những động thái của Mỹ trong thời gian qua, có thể cảm nhận thấy rằng, mối nguy cơ từ Nga và Iran đang mờ nhạt dần, không còn là ưu tiên số một và việc ngăn chặn Trung Quốc, đặc biệt là ở Thái Bình Dương, là nhiệm vụ quan trọng nhất đối với Hoa Kỳ.
Trước đó, ông Biden đảm bảo ông sẽ "đáp trả" các hành động bị cáo buộc của Nga chống lại Hoa Kỳ, bao gồm can thiệp vào bầu cử và các cuộc tấn công hacker. Nhưng ông cũng nhấn mạnh rằng, Hoa Kỳ và Nga có thể làm việc cùng nhau trong các vấn đề cùng quan tâm, bao gồm ổn định chiến lược và khí hậu.
Theo chuyên gia Mezhuev, tất cả những điều này không phải là một tuyên bố chính thức và cũng không chỉ rõ bắt buộc cần phải làm gì, nhưng đây là một gợi ý về khả năng giữa Moscow và Washington sẽ xuất hiện một loại quan hệ đối tác nào đó, trong trường hợp Nga rời xa Trung Quốc.
