Theo cách hiểu đơn giản của đa số người dân, Giấy phép lái xe (GPLX) hạng B1 được cấp cho người điều khiển xe cá nhân, số tự động, không kinh doanh dịch vụ vận chuyển khách và hàng hóa. Còn GPLX hạng B2 được cấp cho những người có nhu cầu lái xe kinh doanh vận tải là chính, sử dụng xe số sàn với độ khó cao hơn hẳn về kỹ thuật.
Việc phân hạng GPLX đã vạch ra một ranh giới giữa người sử dụng xe vào mục đích cá nhân với người sử dụng xe vào mục đích kinh doanh. Lâu nay việc lựa chọn học và thi GPLX hạng B1 và B2 đã được người dân đón nhận một cách bình thường, tự nhiên, không gây phiền hà, khó khăn gì. Đặc biệt tại những đô thị lớn, khi loại xe ô tô cá nhân số tự động phát triển nhanh, việc học cách điều khiển và được cấp GPLX hạng B1, phù hợp với phương tiện này đã giúp người dân thoải mái hơn rất nhiều.
Mặt khác nó cũng là một quy định hữu ích giúp lực lượng chức năng phát hiện, xử lý những người lái xe kinh doanh vận tải không đủ điều kiện, qua đó góp phần đảm bảo ATGT cho hành khách. Chính vì vậy, đề xuất gộp hai hạng GPLX B1 và B2 thành một hạng B đang khiến nhiều người dân đắn đo, thắc mắc. Liệu khi gộp lại thành một hạng B, độ khó trong việc học và thi GPLX có tăng lên - dù không cần thiết, đối với người chỉ có nhu cầu sử dụng xe cá nhân, số tự động?
Hơn nữa việc gộp hai hạng bằng lái B1 và B2 cũng sẽ xóa nhòa ranh giới giữa người điều khiển xe cá nhân và tài xế kinh doanh vận tải. Rõ ràng việc lái xe kinh doanh chở khách phải đòi hỏi kỹ thuật và những tiêu chí an toàn cao hơn hẳn. Vậy khi gộp hai hạng GPLX, liệu có tình trạng người đã được cấp bằng B1 trước đây, nay nghiễm nhiên đủ điều kiện đi lái xe taxi, xe hợp đồng hay không? Hay lái xe kinh doanh vận tải sẽ phải học nâng lên một hạng mới cao hơn, thậm chí cần thêm giấy phép con để hành nghề?
Có thể thấy việc gộp chung hai hạng GPLX B1 và B2 chưa rõ cái lợi đã tiềm ẩn nhiều vấn đề gây khó khăn cho người dân. Thay đổi việc phân hạng GPLX là tác động trực tiếp đến lợi ích của người dân, có thể gây xáo trộn, tốn kém, hoặc phát sinh những rắc rối chưa lường hết được. Bởi vậy đề xuất này cần được cân nhắc rất thận trọng, kỹ lưỡng, nếu không mang lại lợi ích rõ ràng thì không nên khinh suất thực hiện. Bên cạnh việc gộp hai hạng GPLX, Bộ Công an cũng đề xuất bỏ GPLX hạng A4, được cấp cho người điều khiển xe máy kéo đến 1.000kg. Ý tưởng này lại được rất nhiều người dân ủng hộ.
Bởi xe máy kéo không tham gia giao thông mà chỉ là xe chuyên dùng phục vụ sản xuất trong phạm vi hẹp. Với loại hình này chỉ cần người điều khiển được đào tạo và có xác nhận của các tổ chức giáo dục nghề nghiệp. Tuy nhiên cần có quy định cấm rõ ràng, không cho phép các loại máy kéo chuyên dùng lưu thông trên đường giao thông chung để đảm bảo an toàn và đáp ứng những quy định khác của pháp luật.
Minh Tường
