Nhân dịp kỷ niệm 130 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/5/1890 - 19/5/2020), ngày 13/5/2020, tại Thủ đô Hà Nội, Ban Tuyên giáo Trung ương đã chủ trì, phối hợp cùng các cơ quan liên quan tổ chức Lễ tổng kết, trao giải thưởng sáng tác, quảng bá tác phẩm văn học, nghệ thuật, báo chí về chủ đề “Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh” giai đoạn 2018-2020. Tại Lễ tổng kết, đồng chí Võ Văn Thưởng, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương đã ghi nhận và biểu dương kết quả to lớn, ý nghĩa nhiều mặt của Giải thưởng, đồng thời phát động Giải thưởng sáng tác, quảng bá tác phẩm văn học, nghệ thuật, báo chí về chủ đề “Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh” giai đoạn 2021-2025.
Để Giải thưởng giai đoạn tới đạt kết quả tốt hơn nữa, Vụ Lý luận chính trị đã tham mưu cho Lãnh đạo Ban xây dựng Quy chế Giải thưởng mới trên cơ sở kế thừa, điều chỉnh, bổ sung Quy chế Giải thưởng giai đoạn 2015-2020. Dự thảo Quy chế Giải thưởng giai đoạn 2021-2025 đã gửi xin ý kiến lãnh đạo Ban Tuyên giáo Trung ương, Ban Chỉ đạo Giải thưởng, lãnh đạo Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, các Hội văn học nghệ thuật chuyên ngành Trung ương, Hội Nhà báo Việt Nam, Hội Xuất bản Việt Nam. Ngày 29/01/2021 Quy chế Giải thưởng sáng tác, quảng bá tác phẩm văn học, nghệ thuật, báo chí về chủ đề “Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh” giai đoạn 2021-2025 chính thức được ban hành (Số 13-QC/BTGTW) với nhiều điểm mới.
(Ảnh minh họa: HH)
Thứ nhất, về thời gian: đợt I, xét tặng giải thưởng đối với tác phẩm sáng tác, hoạt động quảng bá trong khoảng thời gian từ ngày 01/01/2020 đến hết ngày 31/12/2022, tổng kết, trao giải thưởng dịp tháng 5 năm 2023. Đợt II, xét tặng giải thưởng đối với tác phẩm sáng tác, hoạt động quảng bá trong khoảng thời gian từ ngày 01/01/2023 đến 31/12/2024, tổng kết, trao giải thưởng dịp tháng 5 năm 2025.
Thứ hai, thời hạn, địa chỉ nhận tác phẩm, hồ sơ: Thời hạn nhận tác phẩm của địa phương, cơ quan, đơn vị gửi về Hội đồng sơ khảo chuyên ngành Trung ương trước ngày 31/12/2022 (đợt I); trước ngày 31/12/2024 (đợt II). Địa chỉ nhận: Do các Hội chuyên ngành Trung ương, Bộ văn hóa, Thể thao và Du lịch, Hội Nhà báo Việt Nam, Hội Xuất bản Việt Nam thông báo trong hướng dẫn của Hội, Bộ. Thời hạn nhận tác phẩm, hồ sơ, báo cáo của Hội đồng Sơ khảo chuyên ngành Trung ương gửi về Hội đồng chung khảo trước ngày 10/02/2023 (đợt I); trước ngày 10/02/2025 (đợt II). Địa chỉ nhận: Vụ Lý luận chính trị, Ban Tuyên giáo Trung ương, số 2B, Hoàng Văn Thụ, quận Ba Đình, Hà Nội.
Như vậy, sau khi Quy chế Giải thưởng giai đoạn 2021-2025 ban hành, các Hội Văn học nghệ thuật chuyên ngành Trung ương, Hội Nhà báo Việt Nam, Hội Xuất bản Việt Nam, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch cần nghiên cứu kỹ các nội dung của Quy chế, khẩn trương có hướng dẫn cụ thể bằng văn bản, phù hợp với đặc thù của chuyên ngành gửi ban tuyên giáo các tỉnh ủy, thành ủy, Đảng ủy trực thuộc trung ương, các hội, chi hội ở địa phương, cơ quan, đơn vị để triển khai.
Điểm mới so với Quy chế giai đoạn 2015-2020 và rất cần chú ý đó là: các tác phẩm, hồ sơ quảng bá trước khi gửi về các Hội đồng sơ khảo chuyên ngành trung ương nhất thiết phải được Hội đồng của Ban Tuyên giáo các tỉnh, thành ủy, Ban Cán sự Đảng Bộ Ngoại giao, Cục Tuyên huấn, Tổng Cục chính trị Quân đội Nhân dân Việt Nam, Cục công tác đảng và công tác chính trị Bộ Công an xét chọn. Các Hội động sơ khảo chuyên ngành ở Trung ương không nhận và xét chọn tác phẩm, hồ sơ quảng bá của tác giả, nhóm tác giả gửi trực tiếp về Hội.
Thứ ba, về số lượng tác phẩm, hồ sơ quảng bá: Đối với tỉnh ủy, thành ủy, Ban Cán sự Đảng Bộ Ngoại giao; Tổng cục Chính trị Quân đội Nhân dân Việt Nam; Cục Công tác đảng và Công chính trị, Bộ Công an: Tùy số lượng tác phẩm, hồ sơ nhận được để xét tặng giải thưởng ở địa phương, cơ quan, đơn vị và chọn tác phẩm có chất lượng cao, hồ sơ thành tích quảng bá xuất sắc gửi tham dự giải thưởng ở Trung ương, số lượng như Điều 7, mục 1 của Quy chế.
Ở Trung ương, xét chọn, thẩm định, trao tặng 01 giải A, 05 giải B, 10 giải C và 15 giải Khuyến khích cho từng loại hình sáng tác văn học, nghệ thuật, báo chí, xuất bản; tặng một số giải quảng bá (đồng hạng) cho tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc trong hoạt động quảng bá, số lượng như mục 2, điểm 2.1 của Quy chế.
Thứ tư, về Giải thưởng đặc biệt: Ngoài các giải A, B, C, khuyến khích và Giải thưởng đối với hoạt động quảng bá (đồng hạng), Quy chế mới nêu rõ “Trong trường hợp Hội đồng Chung khảo Trung ương xét thấy có thể trao tặng nhiều hơn số lượng giải theo quy định, thì Hội đồng báo cáo Ban Chỉ đạo Giải thưởng và Lãnh đạo Ban Tuyên giáo Trung ương xem xét, quyết định. Trong trường hợp có tác phẩm sáng tác, hoặc hoạt động quảng bá đặc biệt xuất sắc được Hội đồng Chung khảo và Ban Chỉ đạo giải thưởng đề xuất, Lãnh đạo Ban Tuyên giáo Trung ương sẽ xem xét trao Giải đặc biệt (cao hơn Giải nhất)”.
Qua 5 lần tổng kết, trao giải thưởng, Giải thưởng “Sáng tác, quảng bá tác phẩm văn học, nghệ thuật, báo chí về chủ đề “Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh” thực sự trở thành một sinh hoạt văn hóa sâu rộng, bền bỉ, đã và đang lan tỏa mạnh mẽ trong đời sống tinh thần của văn nghệ sỹ, nhà báo và các tầng lớp nhân dân ở trong và ngoài nước. Việc tổ chức đánh giá kết quả, tặng giải thưởng từng đợt chính là để ghi nhận, tôn vinh kết quả sáng tạo của tập thể, cá nhân tác giả, đồng thời tuyên truyền về ý nghĩa nhiều mặt của Giải thưởng, thể hiện tình cảm sâu nặng của các tầng lớp nhân dân đối với Chủ tịch Hồ Chí Minh kính yêu. Quy chế Giải thưởng mới vừa là “mực thước” để đánh giá kết quả, chất lượng của Giải thưởng, vừa có tính chất định hướng, khuyến khích, động viên văn nghệ sỹ, nhà báo và các tầng lớp nhân dân tiếp tục hưởng ứng tích cực hơn nữa vào hoạt động sáng tác, quảng bá, góp phần tuyên truyền về nội dung tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, kết quả học tập và làm theo Bác, kết quả thực hiện nhiệm vụ chính trị của địa phương, cơ quan, đơn vị./.